Urtero bezala, abuztuaren 17an, larunbata, Marea Horia 2024 ospatuko dugu Gorliz eta Plentziako hondartzetan, bi helbururekin.

Alde batetik, mundu osoan milioika pertsonak bizi duten errealitate gogorra agerian utzi nahi dugu; izan ere, hainbat arrazoi direla medio, beren jatorrizko herrialdeak utzi behar izaten dituzte, Europara iristeko arrisku eta zailtasunez betetako bideari ekiteko. Bestalde, gure gobernuei eta erakundeei nazioarteko itunetan jasotako giza eskubideak errespetatzen dituzten migrazio- eta harrera-politikak har ditzatela eskatzeko Migrazio behartuak prozesu mingarriak dira, egoera latzean murgilduta, bizitza duina eta aukerak bilatzen dituztenak hasten dutenak, askotan bizitza arriskuan jarriz, azken 10 urteetan bizia galdu duten ia 60 mila pertsonek agerian uzten duten bezala, Migrazioen Nazioarteko Erakundearen arabera.
Herrialde industrializatuok ez gara krisi hauetatik kanpo geratzen. Mendeak daramatzagu beren baliabideak arpilatzen, beren herrialdeetako agintari ustelen konplizitatearekin, gure bizi-eredu jasanezinak ahalbidetzeko; desberdintasun sozial gero eta handiagoak, indarkeria, gatazkak eta gerrak sortzen dituztenak. Horiek baitira krisi humanitario eta ingurumenekoen oinarrian dauden arrazoiak.

Europako erakundeen migrazio-arloko politikek ez diete aurre egiten migrazio-prozesuen benetako arrazoiei. Jatorrizko herrialdeetatik derrigorrezatera beharrik ez izateko baldintza ekonomiko eta sozialak sortzen lagundu beharrean, giza eskubideen errespetuan oinarritutako migrazio-politikak ezarri beharrean, modu ordenatu eta legalean kudeatu beharrean, migratzeko eskubidea kriminalizatzen dute, onartu berri den Europako Batasuneko Migrazio eta Asiloari buruzko Itunean adierazten den bezala.
Arlo honetan lan egiten duten gizarte-erakunde espezializatuek adierazten duten bezala, akordio hau orain arte aplikatutako disuasio-politiken jarraipena eta areagotzea baino ez da. Horren muina mugetan sartze-debeku eta kanporatze arbitrarioan datza, eta horrek Europako asilo-eskubidea hamarkadatan atzera egitea ekarriko du, Europako Batasunean asiloa bilatzen dutenen bidaiaren urrats bakoitzean sufrimendua areagotuz.

Marea Horia 2024 edizio honetan, Europar
Batasunaren migrazio-politika salatzeaz gain, etorkinak gure lurraldera iritsi ondoren aurkezten duten harrera-neurriak aztertu nahi izan ditugu. Dakizuenez, azken aste hauetan, komunikabideek Getxo eta Uribe Kosta inguruko basoetan kanpatutako dozenaka migratzaile gazteren berri eman dute. Gure ustez, arazo horri erakunde guztiek (Espainiako gobernuak, Eusko Jaurlaritzak, foru-aldundiek, mankomunitateek eta udalek) heldu behar diote, eta ez zuzenean eragindako udalerriek bakarrik, alkatetzaren batek adierazi duten bezala.

Ez da onargarria pertsona horiek, jantokiko
txartelen bidez, gutxienez oinarrizko elikadura bermatuta ez izatea, eta gizarte-erroldan sartzeko denbora zehaztugabea itxaron behar izatea.

Eskubide hori jasota dago indarrean dagoen legedian, baina sistematikoki urratzen ari da. Beraz, jantoki-txartelerako sarbidea bermatzea eskatzen dugu, eta gehienez ere hiru hilabeteko epean erroldatzea, beste udal batzuetan (Bilbokoan, esaterako) egiten ari diren bezala. Horretarako, beharrezkoa da hitzorduak bi edo hiru astetik gorakoak ez izatea, eta, behar izanez gero, gizarte-zerbitzuak indartzea. Era berean, komenigarritzat jotzen dugu Berangoko aterpetxea egokitzea eta etengabe irekita egotea.

Izan ere, udal-errolda ez da paper bat bakarrik, eskubide asko eskuratzeko sarrera-atea da.
Erroldarik gabe, oso zaila da osasun-txartela izatea erreferentziazko anbulatorioan edo adingabeen oinarrizko hezkuntzan sartzeko. Ezin da Lanbideren ikastaroetara edo oinarrizko gizarte-prestazioetara sartu. Udal-erroldarik gabe ez da hasten administrazio-irregulartasuneko egoera amaitzeko prozesua.
Bizileku ezagunik ez duten pertsonez gain, beste askorentzat ere zaila da, baita ezinezkoa ere, errolda lortzea, hala nola, elkartasunagatik, ahaidetasunagatik edo adiskidetasunagatik pisu batean bizi diren pertsonentzat; barne-erregimeneko etxeko zaintzako langileentzat, horien familiek ez baitiete erroldatzeko eskubidea aitortzen; edo alokairuan bizi diren pertsonentzat, jabeak erroldatzea eragozten badie.

Beraz, euskal erakundeei – Eusko Jaurlaritzari, foru aldundiei, mankomunitateei eta udalei – eskatzen diegu gure udalerrietan dauden etorkinen oinarrizko beharrak asetzeko neurriak har ditzatela, eta Euskadiko Udalen Elkarteari (EUDEL), berriz, protokolo bat abian jar dezala, gure udalerrietan bizi diren pertsona guztien erroldatzea bermatzeko.

Eskaera honek Bizkaiko 90 gizarte-erakunde baino gehiagoren babesa du. Izan ere, eskubideekin eta desberdintasuna errespetatuz, hainbat jatorritako pertsonekin eraikitako gero eta heterogeneoagoa eta konplexuagoa den Euskal Herri solidario baten alde egiten dugu.